ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΣΗΨΙΓΟΝΙΑ: ΑΠΛΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ (ΒΙΝΤΕΟ)

Αμερικάνικη Σηψιγονία μπορεί να εμφανιστεί ανά πάσα στιγμή στα μελίσσια μας, ειδικά όταν αυτά είναι αδύνατα. Διαβάστε πώς μπορείτε εύκολα να διαγνώσετε την ασθένεια, και να απαλλαγείτε από αυτή.

Η Αμερικάνικη Σηψιγονία είναι μία αρκετά διαδεδομένη ασθένεια, που εμφανίζεται σε λίγα, συνήθως ήδη αδύνατα μελίσσια. Οφείλεται στο βακτήριο Paenibacillus larvae και προσβάλλει όλα τα στάδια του γόνου. Εμφανίζεται κυρίως το καλοκαίρι, σε περιπτώσεις που υπάρχουν εξασθενημένα λόγω έλλειψης τροφής μελίσσια, και όποτε επικρατεί λεηλασία. 

Η αρρώστια μεταδίδεται με τις καθαρίστριες εργάτριες: όταν αυτές απομακρύνουν τον μολυσμένο γόνο, στη συνέχεια τρέφουν υγιείς προνύμφες τις οποίες μολύνουν με τα σπόρια του βακτηρίου.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ – ΔΙΑΓΝΩΣΗ:

Ο γόνος εμφανίζεται διάσπαρτος (εικόνα «μωσαϊκού), πολλά σφραγισμένα κελιά έχουν τρύπες ή βαθουλώματα, τα πλαίσια έχουν χαρακτηριστική δυσάρεστη οσμή (πολλοί την παρομοιάζουν με ψάρι σε αποσύνθεση). Οι προσβεβλημένες προνύμφες είναι σάπιες, και έχουν καφετί χρώμα, μοιάζοντας λασπωμένες.

Για να διαγνώσουμε με ασφάλεια την Αμερικάνικη Σηψιγονία, χρησιμοποιούμε το διαγνωστικό τεστ, παίρνοντας δείγμα προνυμφών από τα ύποπτα μελίσσια. Σε λίγα δευτερόλεπτα, το τεστ μας αναφέρει αν είναι θετικά ή αρνητικά στην ασθένεια.

Τεστ αμερικάνικης σηψιγονίας

Η διάγνωση αυτή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για να προλάβουμε την ασθένεια στα πρώτα της στάδια, πριν αρχίσει να μεταδίδεται στο μελισσοκομείο μας.

Για να σιγουρευτούμε ότι το μελίσσι έχει προσβληθεί από Α.Σ., αρκεί να τραβήξουμε με ένα ξυλάκι ή σπίρτο μία τέτοια προνύμφη: εάν σχηματίζεται μία κολλώδης ελαστική ίνα, τότε σίγουρα έχουμε την ασθένεια αυτή (Θρασυβούλου 2012).

Μέτρα πρόληψης της ασθένειας

Τα μέτρα πρόληψης της ασθένειας έχουν σκοπό να προλάβουν την ασθένεια πριν αυτή εξαπλωθεί στο μελισσοκομείο. Βασίζονται στον τρόπο μετάδοσης του βακτηρίου που προκαλεί την Αμερικάνικη Σηψιγονία και συνοψίζονται στα παρακάτω (Goodwin και Van Eaton 1999):

Προσοχή στις μεταφορές πλαισίων από κυψέλη σε κυψέλη. για την εξισορρόπηση πληθυσμών ή άλλους μελισσοκομικούς χειρισμούς (χωρίσματα, παραγωγή παραφυάδων, κτλ). Όσο συχνότερη είναι αυτές, τόσο πιο ραγδαία εξαπλώνεται η ασθένεια.

Συχνότητα και τρόπος επιθεωρήσεων. Όσο πιο συχνές και προσεκτικές είναι οι επιθεωρήσεις, τόσο πιο πιθανό είναι να διαγνωστεί η ασθένεια νωρίς και να αποφευχθούν η μείωση του πληθυσμού, οι λεηλασίες από άλλα μελίσσια και τέλος η μόλυνση άλλων μελισσιών.

Αλλαγή-ανανένωση κηρηθρών κάθε 3-4 χρόνια και σωστή απολύμανση του μελισσοκομικού υλικού κάθε χειμώνα (Γκόρας & Θρασυβούλου 2009)

Τα μελίσσια να είναι σφιχτά, δηλαδή να μην περισσεύουν άδεια πλαίσια. Οι μέλισσες να καλύπτουν όλη την επιφάνεια του πλαισίου

Αντιμετώπιση και αποτροπή της εξάπλωσης της ασθένειας.

Ένας εύκολος και αρκετά διαδεδομένος τρόπος αντιμετώπισης είναι η τεχνητή σμηνουργία, όπως προτείνεται από τον Lindstrom (2005) και Ritter 2005 και έχει εξελιχθεί από τους Γκόρα & Θρασυβούλου (2009) για τις ελληνικές συνθήκες:

1. Το προσβεβλημένο μελίσσι απομακρύνεται από το μελισσοκομείο τουλάχιστον 5 χλμ μακρύτερα.

2. Όλος ο πληθυσμός τινάζεται σε μία νέα κυψέλη 5 πλαισίων, στην οποία έχουν δοθεί 5 πλαίσια. (Τα πλαίσια της προσβεβλημένης κυψέλης με το γόνο, το μέλι, τη γύρη καίγονται, και η κυψέλη απολυμαίνεται).

3. Το μελίσσι παραμένει ατάϊστο για 2- 3ημέρες και στη συνέχεια τροφοδοτείται με σιρόπι 1:1.

4. Το μελίσσι παραμένει σε αυτό τον απομονωμένο από το μελισσοκομείο χώρο για 12-18 μήνες, και επιθεωρείται συστηματικά για εμφάνιση της ασθένειας. Αν, μετά την πάροδο του χρόνου αυτού δεν εμφανίσει συμπτώματα Αμερικάνικης Σηψιγονίας, θεωρείται πλέον υγιές.

Σε περίπτωση έντονης προσβολής με Α.Σ, σε μελίσσια ήδη εξασθενημένα, προτείνεται η άμεση καύση όλου του μελισσοσμήνους και του μελισσοκομικού υλικού που το φιλοξενεί, πλην της κυψέλης που μπορεί να αποστειρωθεί με φλόγιστρο.

 Πηγή

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Γ. Γκόρας, Α. Θρασυβούλου 2009. Η συχνή αντικατάσταση των κηρηθρών ως αποτελεσματική μέθοδος ανάπτυξης των μελισσιών και αντιμετώπιση των ασθενειών. Πανελλήνιο Συνέδριο Μελισσοκομίας, Πειραιάς 5-12-2009, ΟΛΠ

Θρασυβούλου 2012. Πρακτική μελισσοκομία. Εκδ. Μελισσοκομική Επιθεώρηση. Θεσσαλονίκη.

Goodwin M. και Van Eaton C. 1999. Elimination of American Foulbrood without the use of drugs. National Beekeepers’ Association of New Zealand. Napier, New Zealand.

Lindstrom 2005. Shaking can cure American Foulbrood. Παρουσίαση στο Παγκόσμιο Συνέδριο Μελισσοκομίας, ΑΠΙΜΟΝΤΙΑ 2005.

Ritter W 2005. The residue free control of bee diseases. Παρουσίαση στο Παγκόσμιο Συνέδριο Μελισσοκομίας, ΑΠΙΜΟΝΤΙΑ 2005.

Η Αμερικάνικη Σηψιγονία είναι μία από τις σοβαρότερες ασθένειες των μελισσών.

Στο βίντεο θα δείτε αναλυτικά όλους τους μελισσοκομικούς χειρισμούς για την αντιμετώπιση της ασθένειας: μετάγγιση σε άδεια κυψέλη, προσθήκη κηρηθρών και τρόπους για να απολυμάνουμε τα μελισσοκομικά εργαλεία, τα πλαίσια και τις μολυσμένες κυψέλες.