Έναν από
τους πιο δυναμικούς τομείς της μελισσοκομίας αποτελεί τα τελευταία η παραγωγή βασιλικού πολτού, στη Μεσσηνία. Ο βασιλικός
πολτός, ή αλλιώς το γάλα της μέλισσας, με τις σπουδαίες φυσικές του ιδιότητες,
είναι περιζήτητος στην αγορά και η παραγωγή του θεωρείται η πλέον επικερδής.
Η Μεσσηνία,
σύμφωνα με τους μελισσοκόμους, αποτελεί τον καλύτερο τόπο διαχείμασης μελισσών
στην Ευρώπη, τα τελευταία χρόνια μάλιστα η βασιλοτροφία προσελκύει ιδιαίτερα
νέους ανθρώπους.
Μια τέτοια
μονάδα επισκεφθήκαμε στους πρόποδες του Ταϋγέτου με θέα την πόλη της Καλαμάτας
και τον Μεσσηνιακό Κόλπο, για να γνωρίσουμε από κοντά τον τρόπο παραγωγής του
βασιλικού πολτού.
Ο 39χρονος
Αλέξανδρος Αλοίμονος σπούδασε Ιατρική, αλλά ποτέ δεν την εξάσκησε, αφού, όπως
λέει ο ίδιος, «δεν θεώρησα ότι η ακαδημαϊκή διαδικασία πρέπει να συνοδεύεται
και από οικονομική αποκατάσταση». Επέλεξε να ζήσει στη φύση με τη σύζυγό του
και τον μικρό γιο του και να ασχοληθεί με τη μελισσοτροφία και τα άλογα.
Η πτυχιακή
εργασία του είχε θέμα τη μελισσοκομία και με αυτή ασχολείται εντατικά τα
τελευταία δέκα χρόνια.
Μαζί τους
οι βοηθοί και συνεργάτες Δημήτρης Αλοίμονος και Κώστας Λαμπρόπουλος.
Φορώντας
ειδικές στολές μπήκαμε κυριολεκτικά μέσα στον θαυμαστό κόσμο των μελισσών και
καταγράψαμε στιγμή στιγμή τον τρόπο παραγωγής του βασιλικού πολτού.
Για τη
συστηματική παραγωγή βασιλικού πολτού υπάρχουν αρκετοί τρόποι, όμως η προγραμματισμένη
παραγωγή εξασφαλίζει την πλέον εγγυημένη ποιότητα. Τόσο στην παραγωγή μελιού
όσο και στην παραγωγή βασιλικού πολτού ο άνθρωπος, γνωρίζοντας τα ένστικτα και
τη λειτουργία του μελισσιού, επεμβαίνει ξεγελώντας το προς όφελός του.
Κερήθρες
Την άνοιξη
για παράδειγμα, που το μελίσσι αναπτύσσεται και μεγαλώνουν οι πληθυσμοί του
φέροντας περισσότερες τροφές, ο μελισσοκόμος βάζει καινούργιες κερήθρες, προς
όφελός του.
Κάτι
ανάλογο γίνεται και για την παραγωγή του βασιλικού πολτού, όπου ο βασιλοτρόφος
«ορφανεύει» το μελίσσι παίρνοντας τη βασίλισσά του και τοποθετεί τεχνητά
βασιλικά κελιά, που μέσα σε αυτά εμβολιάζει προνύμφες μία ή δύο ημερών.
Οι μέλισσες
που θέλουν γρήγορα νέα βασίλισσα γεμίζουν με βασιλικό πολτό τα βασιλικά κελιά
για να μεγαλώσουν γρήγορα οι προνύμφες, να γίνουν υποψήφιες βασίλισσες και
μεταξύ αυτών να επιλεγεί η νέα.
Να
σημειώσουμε ότι ο βασιλικός πολτός είναι κρεμώδης ουσία που εκκρίνεται από
αδένες των εργατριών μελισσών. Εδώ επεμβαίνει ο βασιλοτρόφος και κάθε τρεις
ημέρες «τρυγάει» τον πολύτιμο βασιλικό πολτό. Η διαδικασία αυτή μπορεί να
διαρκέσει τρεις με τέσσερις μήνες την άνοιξη και δύο μήνες το φθινόπωρο.
Η συλλογή
του βασιλικού πολτού γίνεται στο εργαστήριο, όπου τηρούνται όλοι οι κανόνες
υγιεινής. Με λεπτά εργαλεία αφαιρείται πρώτα το κερί από το κάθε κελί, στη
συνέχεια η προνύμφη και τέλος ο βασιλικός πολτός. Κάθε κελί παράγει 30 ml
βασιλικού πολτού, ενώ το σύνολο της παραγωγής της μονάδας που επισκεφτήκαμε δεν
υπερβαίνει τα τέσσερα με πέντε κιλά τον χρόνο.
Εμπόριο
Η τιμή του
ελληνικού βασιλικού πολτού είναι εξαιρετικά καλή, αφού το κουτάκι των 10
γραμμαρίων κοστίζει 50 ευρώ. Η ελληνική παραγωγή βασιλικού πολτού προσεγγίζει
τα 300 κιλά τον χρόνο, αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα των βασιλοτρόφων είναι ότι
ως ελληνικός πολτός εμφανίζεται και ο εισαγόμενος, χωρίς αυτό να αναγράφεται
στις συσκευασίες.
Οπως μας
είπαν οι δύο βασιλοτρόφοι, ο πολτός διατηρείται για έναν έως δύο μήνες στην ψύξη
και ένα με δύο χρόνια στην κατάψυξη. Οσο για τις σημαντικές διατροφικές του
ιδιότητες, αρκεί να αναφέρουμε ότι οι προνύμφες με 5 ημέρες κατανάλωση
βασιλικού πολτού αυξάνουν το βάρος τους κατά 880 φορές.
ΠΕΤΡΟΣ
ΤΣΩΝΗΣ
ΦΩΤΟ:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ
Δημοσίευση σχολίου