ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ

Πέμπτη 12 Ιουνίου 2025

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΛΙΣΣΩΝ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΛΙΣΣΑ (ΕΙΚΟΝΕΣ)


 

Με επιτυχία εγκαταστάθηκαν οι μέλισσες στο πρώτο θεματικό πάρκο για τη μέλισσα που εγκαταστάθηκε σε κρατική γη.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Τμήματος Δασών, «τα πρώτα θετικά μηνύματα λάβαμε προχθές (3/6/2025) από το μελισσοτροφικό πάρκο Αθαλάσσας. Στα δύο τζιβέρτια εγκαταστάθηκαν με επιτυχία οι μέλισσες και πλέον αποτελούν μόνιμους κατοίκους του χώρου. Το Τμήμα Δασών θα τους παρέχει την απαραίτητη φροντίδα και υποστήριξη για την καλή διαβίωση και παραμονή τους στον χώρο».

Σημειώνεται ότι το θεματικό αυτό Πάρκο βρίσκεται στο Ανατολικό τμήμα του Εθνικού Δασικού Πάρκου Αθαλάσσας και είναι ανοικτό και επισκέψιμο καθημερινά. Καλούνται οι επισκέπτες να αντιμετωπίζουν με σεβασμό και προσοχή τις μέλισσες του Πάρκου.








 

Κυριακή 1 Ιουνίου 2025

Η ΜΕΛΙΣΣΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ


Η μέλισσα το αγαπημένο έντομο-σύμβολο των ανθρώπων εμπνέει πολλούς αγαπημένους και σημαντικούς ποιητές της νεότερης Ελλάδας, οι οποίοι έχουν αφιερώσει εξαιρετικούς στίχους αναφερόμενοι στη μέλισσα, πολλοί δε από αυτούς είναι γνωστοί και χρησιμοποιούνται σαν αποφθέγματα και γνωμικά.

Επιχειρήσαμε να κάνουμε μια μικρή συλλογή  κάποιων στίχων γνωστών Ελλήνων ποιητών. Παραθέτουμε αποσπασματικά μόνο τους στίχους που αναφέρονται στην μέλισσα, όχι ολόκληρο το ποίημα.

«Ούτε μέλισσα καν δε γελάστηκε το χρυσό ν΄αρχινίσει παιχνίδι  ούτε ζέφυρος καν τις λευκές να φουσκώσει ποδιές.»    (Οδυσσέας Ελύτης, ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ – Ανάγνωσμα δεύτερο, ψαλμός Ζ)

«Το ΄να μου χέρι κρατεί μέλισσα θεόρατη, τ΄άλλο στον αέρα πιάνει πεταλούδα που δαγκάνει »     (Οδυσσέας Ελύτης,  Ο ΗΛΙΟΣ Ο ΗΛΙΑΤΟΡΑΣ – Κορίτσι). Το τραγούδι του κοριτσιού μελοποιήθηκε το 1982 και ο τίτλος του τραγουδιού είναι «Γεια σου κύριε Μεναξέ».

«Στα ερείπια συχνάζουν οι μέλισσες και οι πρώην ιδέες».   (Οδυσσέας Ελύτης, ΕΚ ΤΟΥ ΠΛΗΣΙΟΝ).

«Λένε γι΄αυτόν που κάηκε μες στη ζωή, όπως η μέλισσα μέσα στου θυμαριού τ΄ανάβρυσμα, για την αυγή που πνίγηκε στα χωματένια στήθη»      (Οδυσσέας Ελύτης, ΑΣΜΑ ΗΡΩΙΚΟ ΚΑΙ ΠΕΝΘΙΜΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΑΜΕΝΟ ΑΝΘΥΠΟΛΟΧΑΓΟ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ).

«Κάτω στης Μαργαρίτας τ΄αλωνάκι, στήσαν τρελό χορό τα μελισσόπουλα»    (Οδυσσέας Ελύτης, ΗΛΙΟΣ Ο ΠΡΩΤΟΣ , μέρος VII). Το ποίημα έχει μελοποιηθεί με τίτλο «Κάτω στης Μαργαρίτας τ΄αλωνάκι¨.

«Τι γυαλόπετρες φούχτες, τι καλάθια φρέσκες μέλισσες και σταμνιά φουσκωτά όπου άκουγες ββββ να σου βροντάει ο αιχμάλωτος αέρας.»     (Οδυσσέας Ελύτης, ΤΟ ΦΩΤΟΔΕΝΔΡΟ ΚΑΙ Η ΔΕΚΑΤΗ ΤΕΤΑΡΤΗ ΟΜΟΡΦΙΑ).

«εδώ είναι τα τρεχούμενα νερά εδώ είναι ο κήπος, εδώ βουίζουν οι μέλισσες μες στα κλωνάρια»     (Γιώργος Σεφέρης, ΠΡΩΪ).

«Τούτο το σώμα που έλπιζε σαν το κλωνί ν΄ανθίσει και να καρπίσει και στην παγωνιά να γίνει αυλός η φαντασία το βύθισε σε ένα βουερό μελίσσι για να περνά και να το βασανίζει ο μουσικός καιρός.»      (Γιώργος Σεφέρης,  ΤΟ ΣΩΜΑ).

«Γνώρισα τη φωνή των παιδιών την αυγή πάνω σε πράσινες πλαγιές ροβολώντας χαρούμενα σα μέλισσες και σαν τις πεταλούδες με τόσα χρώματα.»     (Γιώργος Σεφέρης,  ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ).


«Νύχτα γιομάτη θαύματα, νύχτα γιομάτη σπαρμένη μάγια!  Χωρίς ποσώς γης, ουρανός και θάλασσα να πνένε, Ούδ΄όσο κάνει η μέλισσα κοντά στο λουλουδάκι, Γύρου σε κάτι ατάραχο π΄ασπρίζει μες στη λίμνη,»    (Διονύσιος Σολωμός, ΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ, VI Ο Πειρασμός).

«Για κοίτα κει χάσμα σεισμού βαθιά στον τοίχο πέρα, και βγαίνουν άνθια πλουμιστά και τρέμουν στον αέρα, λουλούδια μύρια, που καλούν χρυσό μελισσολόι, άσπρα, γαλάζια, κόκκινα και κρύβουνε τη χλόη.»     (Διονύσιος Σολωμός, ΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ, Σχεδίασμα Β).
  
«Γυναίκα μου,  Μέλισσά μου με τη χρυσή καρδιά,  Μέλισσά μου με τα μάτια πιο γλυκά απ΄το μέλι»     (Γιάννης Ρίτσος, ΜΟΝΑΚΡΙΒΗ ΜΟΥ).

«Όπως η μέλισσα γύρω από ένα άγριο λουλούδι, όμοια κ΄εγώ. Τριγυρίζω διαρκώς γύρω από τη λέξη.»     (Νικηφόρος Βρεττάκος, Ο ΑΓΡΟΣ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ).

«Δημιουργώ σαν τη μέλισσα εκεί που είχα ξεχάσει πως γίνεται το μέλι.»  (Μαρία Πολυδούρη, ΜΑΚΡΙΑ ΣΟΥ).

«Ενθουσιώδους παρακμής χειροκροτήματα, μπιζάρουν μέλισσες και άλλα βομβώδη μελιστάλακτα κεντριά, αιώρησης κάνιστρα με φρεσκοκομμένες πεταλούδες, ραίνουν την πρωταγωνίστρια ερμηνεία τους.»     (Κική Δημουλά, ΓΑΣ ΟΜΦΑΛΟΣ).


«Μούσα το Ικάριον πέλαγος έχεις γνωστόν. Να η Πάτμος, να αι Κορασσίαι, κ΄η Κάλυμνα που τρέφει τας μελίσσας με΄αθέριστα άνθη.»     (Ανδρέας Κάλβος,  ΩΔΗ τετάρτη, Εις Σάμον).


«Τα κύτταρά μας τα επισκέπτονται οι μέλισσες»     (Ανδρέας Εμπειρίκος, Υψίπεδον της Διελεύσεως).


«Και το τραπέζι με λινόν ευωδιασμένον εστρώθη, απάνω του οι χλωροί καρποί, απάνω κι η κερήθρα, κι η ελιά γλυκιά στα στόματα, καθώς το φως στα μάτια»     (Άγγελος Σικελιανός, ΔΕΙΠΝΟΣ).


 «Μπορείς ποτέ τα όσα τρως , βρε άνθρωπε τεμπέλη, να τα μασάς σαν μέλισσα και να τα βγάζεις μέλι; Ου, να χαθείς,  κηφηναριό…….στων μελισσών το σμήνος εσύ ζηλεύεις μοναχά την θέσιν του κηφήνος, και θέλεις πάντα χάρισμα να τρώγεις στην κυψέλην, οπόταν είσαι μάλιστα γιγαντομάχος Έλλην.»     (Γεώργιος Σουρής, Ο Φασουλής Φιλόσοφος).


Πηγή

Δευτέρα 26 Μαΐου 2025

ΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΗΡΙΞΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟΥΣ!!!



Έρχεται στήριξη για τους μελισσοκόμους – 18,8 εκατ. ευρώ για προστασία σμηνών και βιοποικιλότητας

Σημαντική ενίσχυση 18,8 εκατ. ευρώ ανακοινώθηκε από το ΥΠΑΑΤ για μελισσοκόμους που στρέφονται ή διατηρούν τη βιολογική μελισσοκομία, στο πλαίσιο της ΚΑΠ 2023-2027

Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ανακοίνωσε, σήμερα, 23 Μαΐου 2025, την υπογραφή της υπ' αριθ 136484 23-5-2025 (ΑΔΑ: 9ΖΗ34653ΠΓ-ΥΔΠ) Πρόσκλησης Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος για την Παρέμβαση Π3-70-1.6 «Ενισχύσεις για την ανάληψη πρόσθετων γεωργο-περιβαλλοντικών υποχρεώσεων από τους μελισσοκόμους για την προστασία των μελισσοσμηνών και την ενίσχυση της βιοποικιλότητας», σύμφωνα με το άρθρο 70 «Περιβαλλοντικές, κλιματικές και άλλες δεσμεύσεις διαχείρισης» του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115 στο πλαίσιο του Στρατηγικού Σχεδίου της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) 2023-2027.

Η Δημόσια Δαπάνη της πρόσκλησης ανέρχεται σε 18.858.824 ευρώ.

Οι αιτήσεις στήριξης θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά από τις 23 Μαΐου 2025 έως και τις 02/06/2025 μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος στη διεύθυνση: https://p2.dikaiomata.gr/Organics16/

Η δράση συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ελληνικό Δημόσιο, με ποσοστό 100%.

Η Πρόσκληση έχει αναρτηθεί στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» (www.diavgeia.gov.gr), καθώς και θα ακολουθήσει η ανάρτησή της στις επίσημες ιστοσελίδες του ΥΠΑΑΤ (www.minagric.gr) και του ΣΣ ΚΑΠ (www.agrotikianaptixi.gr).

Η ενίσχυση χορηγείται για την ανάληψη πρόσθετων γεωργο- περιβαλλοντικών υποχρεώσεων από τους μελισσοκόμους, με στόχο την προστασία των μελισσοσμηνών και την ενίσχυση της βιοποικιλότητας.

Οι δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν οι μελισσοκόμοι είναι (6) εξαετούς διάρκειας. Το πρώτο έτος αφορά τη μετατροπή και τα επόμενα (5) πέντε έτη τη διατήρηση στη βιολογική μελισσοκομία.


Παρασκευή 23 Μαΐου 2025

ΘΥΜΑΡΙ!!!


Θυμάρι είναι η γενική ονομασία των αυτοχθόνων ποωδών φυτικών ειδών του γένους Thymus. Το όνομα για πρώτη φορά δόθηκε από τους αρχαίους Έλληνες και προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ρήμα Θύω που σημαίνει θυσιάζω και το χρησιμοποιούσαν ως θυμίαμα στους ναούς. Είναι γνωστό ότι οι Ρωμαίοι στρατιώτες το χρησιμοποιούσαν για να αποκτήσουν δύναμη και ενεργητικότητα.

Τρίτη 20 Μαΐου 2025

20 ΜΑΪΟΥ ΓΙΟΡΤΑΖΕΤΑΙ Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΜΕΛΙΣΣΑΣ!!! (ΒΙΝΤΕΟ)


Αυτό το μικροσκοπικό έντομο που παράγει για μας μέλι, γύρη, βασιλικό πολτό, πρόπολη,  κερί και που ακόμα και το δηλητήριο του συλλέγουμε για την  μεγάλη θεραπευτική του αξία,  επιτελεί επιπλέον το τιτάνιο έργο της επικονίασης, της γονιμοποίησης των φυτών.

Περίπου το 84% των φυτών που καλλιεργούνται για ανθρώπινη κατανάλωση – κάπου 400 διαφορετικά είδη φυτών – χρειάζονται μέλισσες και άλλα έντομα για να τα γονιμοποιήσουν και να παράξουν καρπούς. Αυτά περιλαμβάνουν τα περισσότερα φρούτα και λαχανικά, τους ξηρούς καρπούς αλλά και φυτά όπως την ελαιοκράμβη και τον ηλίανθο που μετατρέπονται σε λάδι, καθώς και το κακάο, τον καφέ και το τσάι και κάμποσα αλκοολούχα ποτά!
Φυτά που καλλιεργούνται ως ζωοτροφές για γαλακτοπαραγωγές αγελάδες και άλλα ζώα επικονιάζονται επίσης από μέλισσες. Και δεν είναι μόνο οι καλλιέργειες τροφίμων που βασίζονται στην επικονίαση των μελισσών, το βαμβάκι τις χρειάζεται επίσης. Ως αποτέλεσμα, η αξία της ετήσιας επικονίασης των καλλιεργειών από τις μέλισσες εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 170 δισ. δολάρια παγκόσμια. Η επικονίαση των άγριων φυτών που διαμορφώνουν αυτό που λέμε περιβάλλον είναι ανυπολόγιστης αξίας…..
 

Με δυο λόγια η μέλισσα είναι εξίσου απαραίτητη για την διατροφική μας επάρκεια και τον διατροφικό μας πλούτο όσο και για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και του περιβάλλοντος.

Ωστόσο οι μέλισσες, οι άγριες μέλισσες (υπάρχουν περίπου 20.000 είδη άγριων μελισσών) και όλα τα έντομα, ως φαίνεται, κινδυνεύουν. Κάποια είδη έχουν εξαφανιστεί κι άλλα απειλούνται με εξαφάνιση.  Η κλιματική αλλαγή και κυρίως η εντατικοποίηση της γεωργίας (μεγάλες μονοκαλλιέργειες, χρήση και κατάχρηση αγροχημικών) αποτελούν τον κύριο παράγοντα πίσω από αυτές τις απώλειες.

Παγκόσμια οι μελισσοκομικές οργανώσεις, μαζί με περιβαλλοντικές οργανώσεις, ζητούν να λάβουμε όλοι μας υπ’ όψη τη σημασία της προστασίας των μελισσών, των επικονιαστών και της βιοποικιλότητας εν γένει,  διεκδικώντας τη θέσπιση μιας βιώσιμης πολιτικής για τα τρόφιμα ώστε να αντιμετωπίζουμε την υγεία του περιβάλλοντος, την ανθρώπινη υγεία και την υγεία των ζώων ως ενιαίο σύστημα (one health system).

Γνωρίζουμε τώρα ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα προκαλεί την εξαφάνιση των ειδών με «δεκάδες έως εκατοντάδες φορές ταχύτερους ρυθμούς από τον μέσο όρο των τελευταίων 10 εκατομμυρίων ετών». Οι επιστήμονες έχουν βρει και τεκμηριώσει τα στοιχεία και  πλέον είναι καθήκον μας ως πολίτες να διορθώσουμε τη στραβή πορεία που έχουμε πάρει.

Για να βελτιωθεί η προστασία της βιοποικιλότητας, συμπεριλαμβανομένων των επικονιαστών, η Ευρώπη, στην οποία ανήκουμε, οφείλει να λαμβάνει υπόψη πρώτα τα συμφέροντα των πολιτών και του περιβάλλοντος. Η απαγόρευση τριών δραστικών ουσιών της οικογένειας των νεονικοτινοειδών είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα που οι μελισσοκόμοι γιόρτασαν.

Ωστόσο, τα μέτρα αυτά πρέπει να συνδέονται και με την κατάλληλη παρακολούθηση και απαιτούν μια πιο ολιστική προσέγγιση. Η προστασία των επικονιαστών, τόσο της εκτρεφόμενης μέλισσας όσο και των  άγριων επικονιαστών, αλλά και του περιβάλλοντος συνολικά (ποιότητα νερού και εδάφους), απαιτεί διαδικασία αξιολόγησης της επικινδυνότητας των φυτοπροστατευτικών, διαφανή και ανεξάρτητη, που να αποδεικνύει ότι το περιβάλλον και το μέλλον μας αποτελούν προτεραιότητα.
 

 
 Η Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος έχει ήδη υποβάλλει στην ελληνική πολιτεία συγκεριμένες προτάσεις.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας στέλνουμε σε όλους αυτό το απλό μήνυμα:

Αν θέλουμε να ζήσουμε και να ζήσουμε καλά πρέπει να προστατέψουμε όλες τις μέλισσες, άγριες κι εκτρεφόμενες. Οι μέλισσες με την ίδια τους την ύπαρξη μας δείχνουν τον τρόπο: ο δρόμος για ένα καλύτερο μέλλον είναι η συνύπαρξη κι όχι ο ανταγωνισμός.
 
Πώς οδηγηθήκαμε στην Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας

20 Μαΐου 1734 – Breznica, Σλοβενία: Γεννήθηκε ο Anton Janša, ο οποίος προήλθε από μια μεγάλη σειρά μελισσοκόμων, έγινε πρωτοπόρος της σύγχρονης μελισσοκομίας Οι μέλισσες ήταν ένα συχνό θέμα συνομιλίας με γειτονικούς αγρότες, οι οποίοι συγκεντρώνονταν στο χωριό και συζητούσαν τις πρακτικές καλλιέργειας και της μελισσοκομίας.

1766 – Ο Anton εγγράφηκε στο πρώτο σχολείο μελισσοκομίας στην Ευρώπη.

1769 – Εργάστηκε ως μελισσοκόμος.

1771 – Δημοσίευσε το βιβλίο «Συζήτηση για τη μέλισσα» στα γερμανικά.

1773 – Πέθανε από τύφο.

2016 – Στο Περιφερειακό Συνέδριο του FAO για την Ευρώπη, η Δημοκρατία της Σλοβενίας πρότεινε να γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας στις 20 Μαΐου κάθε έτους, με την υποστήριξη της Apimondia, της Διεθνούς Ομοσπονδίας Συλλόγου Μελισσοκόμων.

2017 – Η πρόταση για την Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας υποβλήθηκε για εξέταση κατά την 40η Σύνοδο του Συνεδρίου FAO.

2017 – Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ανακήρυξε ομόφωνα στις 20 Μαΐου ως Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας.

20 Μαΐου 2018 – Πρώτη εορτή της Παγκόσμιας Ημέρας Μέλισσας.
 

Σάββατο 10 Μαΐου 2025

ΕΩΣ 30 ΜΑΪΟΥ ΟΙ ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΙΜ ΑΓΟΡΑΣ ΚΥΨΕΛΩΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ



Μέχρι τις 30 Μαΐου μπορούν οι μελισσοκόμοι να υποβάλουν αιτήσεις για τις επιδοτούμενες δράσεις στη μελισσοκομία για το έτος 2025. Οι αιτήσεις αφορούν τις δράσεις «Εξοπλισμός για τη διευκόλυνση των μετακινήσεων» (αγορά κυψελών και κινητών βάσεων) και «Οικονομική στήριξη της νομαδικής μελισσοκομίας» (μετακινήσεις μελισσοσμηνών).

Οι αιτήσεις υποβάλλονται είτε ψηφιακά είτε μέσω των Κέντρων Μελισσοκομίας. Οι μελισσοκόμοι μπορούν να υποβάλουν την ψηφιακή αίτηση και τα απαραίτητα παραστατικά και δικαιολογητικά μόνοι τους μέσω της εφαρμογής του GOV.gr ή μέσω του Κέντρου Μελισσοκομίας.

Τα δικαιολογητικά – παραστατικά


Για την αντικατάσταση κυψελών και κινητών βάσεων απαιτούνται:

    Τιμολόγια αγοράς κυψελών και κινητών βάσεων με εξοφλητική απόδειξη και αποδεικτικό ηλεκτρονικής πληρωμής (για ποσά άνω των 500 ευρώ). Ημερομηνία αγοράς κυψελών και κινητών βάσεων από 16/10/2024 έως 30/5/2025.

Προσοχή: Πάνω στα τιμολόγια θα πρέπει να αναγράφεται «Χρηματοδοτούμενο στο πλαίσιο του Καν (ΕΕ) 2021/2115/Έτος ενίσχυσης 2025»

Δικαιούχοι της συγκεκριμένης δράσης είναι οι κάτοχοι τουλάχιστον 20 μελισσοσμηνών.

Για τις μετακινήσεις μελισσοσμηνών απαιτούνται:

  •     Εκκαθαριστικό (το πιο πρόσφατο), με ακαθάριστο αγροτικό οικογενειακό εισόδημα άνω των 5.000 ευρώ
  •     Βεβαίωση επαγγελματία αγρότη
  •     Άδεια κυκλοφορίας μελισσοκομικού φορτηγού (αν υπάρχει)
  •     Έγγραφο από το οποίο προκύπτει ο ΚΑΔ (Κωδικός Αριθμός Δραστηριότητας)
  •     Αποδεικτικό συνταξιοδότησης ΟΓΑ (μόνο για συνταξιούχους του ΟΓΑ)
  •     Δελτία Αποστολής ή Φορτωτικές: επιλέξιμες μετακινήσεις από 16/10/2024 έως 30/5/2025


Προσοχή: Πάνω στα Δελτία Αποστολής ή στις φορτωτικές θα πρέπει να αναγράφεται «Χρηματοδοτούμενο στο πλαίσιο του Καν (ΕΕ) 2021/2115/Έτος ενίσχυσης 2025»

Δικαιούχοι της συγκεκριμένης δράσης είναι μελισσοκόμοι, οι οποίοι:

  •     Είναι κάτοχοι άνω των 110 μελισσοσμηνών
  •     Δηλώνουν ακαθάριστο αγροτικό οικογενειακό εισόδημα άνω των 5.000€ (εξαιρούνται από την υποχρέωση του εισοδήματος για τα πρώτα 2 έτη οι νεοεισερχόμενοι στον αγροτικό τομέα) και
  •     Είναι επαγγελματίες αγρότες


Οι δυνητικοί δικαιούχοι οι οποίοι δεν δύνανται να πραγματοποιήσουν την ψηφιακή υποβολή των αιτήσεων συμμετοχής στις ανωτέρω δράσεις και την ανάρτηση των απαραίτητων δικαιολογητικών – παραστατικών, μπορούν να απευθύνονται στα κατά τόπους Κέντρα Μελισσοκομίας, τα οποία λειτουργούν ως κέντρα εξυπηρέτησης των μελισσοκόμων και ως φορείς υποβοήθησης υποβολής των αιτήσεων στην ειδική ψηφιακή εφαρμογή παρέχοντας κάθε απαραίτητη πληροφορία και βοήθεια στους ενδιαφερόμενους.

 Πηγή

Πέμπτη 1 Μαΐου 2025

Ο ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ ΣΚΟΤΩΝΕΙ ΤΑ ΕΠΙΘΕΤΙΚΑ ΚΑΡΚΙΝΙΚΑ ΚΥΤΑΡΑ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ



Έρευνα στο Ινστιτούτο Ιατρικών Ερευνών Harry Perkins στην Αυστραλία ανακάλυψε ότι οι μέλισσες μπορεί να έχουν το μυστικό για την αντιμετώπιση μιας από τις πιο επιθετικές μορφές καρκίνου του μαστού.
 Εξετάστηκε η επίδραση του δηλητηρίου από 312 μέλισσες από το Περθ και από την Ευρώπη  σε διάφορους τύπους καρκίνου του μαστού. Τα αποτελέσματα που δημοσιεύονται στο περιοδικό Nature Precison Oncology είναι παραπάνω από ελπιδοφόρα. Διαπιστώθηκε ότι το δηλητήριο της μέλισσας μείωσε σημαντικά, επιλεκτικά και γρήγορα τη βιωσιμότητα του τριπλού αρνητικού καρκίνου του μαστού.
Ανακαλύφθηκε ότι η Μελιτίνη(συστατικό του δηλητηρίου) μπορεί να καταστρέψει εντελώς τις μεμβράνες των καρκινικών κυττάρων σε 60 λεπτά.
Μέσα σε 20 λεπτά η Μελιτίνη κατάφερε να μειώσει σημαντικά τα χημικά μηνύματα που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη και την κυτταρική διαίρεση των καρκινικών κυττάρων.
 Μια ειδική συγκέντρωση δηλητηρίου προκάλεσε το θάνατο του 100% των καρκινικών κυττάρων με ελάχιστες επιπτώσεις στα υγιή κύτταρα.

Πηγή

ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΜΑΪΟΥ


Στο κείμενο με τίτλο «Εποχιακοί Μελισσοκομικοί Χειρισμοί», περιγράφονται οι γενικότερες εργασίες και ο προγραμματισμός των ενεργειών των Ελλήνων μελισσοκόμων, με προσπάθεια ν’ ανταποκρίνονται στις ανάγκες της μελισσοκομίας σ’ όλα τα γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας. Οι εποχιακοί μελισσοκομικοί χειρισμοί δίδονται κατά μήνα, ακολουθώντας τη σειρά του ημερολογιακού έτους, από τον Ιανουάριο έως τον Δεκέμβριο.


                                                        ΜΑΪΟΣ 
                     
Η πρακτική να δίνονται συμβουλές, γραπτές ή προφορικές, μελισσοκομικών χειρισμών για μικρές χρονικές περιόδους, π.χ. κάθε δίμηνο ή μήνα, έχει τη δυσκολία της εφαρμογής των χειρισμών σ’ ένα ευρύ γεωγραφικό πεδίο, όπως είναι η Ελλάδα, δυσκολία που γίνεται μεγαλύτερη από το έντονο ανάγλυφο της χώρας και τις σημαντικές κλιματολογικές διαφορές. 
                      
ΜΑΪΟΣ –ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΣ ΜΗΝΑΣ

Ο μήνας των λουλουδιών, ο μυρωδάτος Μάης, για πολλές περιοχές της χώρας μας είναι δύσκολος και κρίσιμος μήνας. 

Για τους παρακάτω λόγους τον θεωρώ επικίνδυνο μήνα.

• Έρχεται μετά από ένα μήνα (Απρίλιο) με εκτεταμένη εκτροφή γόνου στα μελίσσια, αποτέλεσμα να έχουν αυξημένες απαιτήσεις σε διατροφή των ακμαίων μελισσών καθώς και του γόνου, που φυσικά συνεχίζεται σε πολλά πλαίσια. Τον Μάιο ο πληθυσμός του μελισσιού είναι στο ανώτατο σημείο.
• Προηγείται του Ιουνίου, βασικότατου μήνα για πολλές περιοχές της χώρας μας αφού είναι ο μήνας του θυμαριού και του Έλατου.
• Συχνά χαρακτηρίζεται από ανομβρία με αποτέλεσμα η λοχερή βλάστηση των προηγούμενων μηνών να μετατρέπεται σε φρύγανα, ιδιαίτερα στις Νότιες περιοχές, αλλά και στις πεδινές όλης της χώρας.
• Σε χρονιές με υψηλές βροχοπτώσεις, που ευνοούν την νεκταροέκκριση, αυξάνεται ο κίνδυνος των ανεξέλεγκτων σμηνουργιών, ανεπιθύμητο φαινόμενο φυσικό και αναγκαίο μεν, αλλά επιζήμιο, αφού αδυνατίζει τα μελίσσια, χάνονται βασίλισσες και μέλισσες, χάνεται μελλοντική παραγωγή.
• Οι ***πιπέρι***ήλιες πτήσεις των παρθένων βασιλισσών πραγματοποιούνται ως επί το πλείστον τον Μάιο και η επιτυχία τους βασίζεται σε ομαλές καιρικές συνθήκες, κυρίως για την επιβίωση των απαραίτητων κηφήνων. Από τα παραπάνω, ο μελισσοκόμος εκτιμώντας την περίπτωση των δικών του μελισσιών, πρέπει:


• Να φροντίσει να διατηρηθεί ο μεγάλος αριθμός των μελισσιών, ακμαίες μέλισσες και γόνος, στα μελίσσιά του και να μη έχει απώλειες, είτε από έλλειψη τροφής, γεγονός πολύ συνηθισμένο τον Μάιο, είτε από λανθασμένους χειρισμούς που μπορεί να προκαλέσουν λεηλασία ή έκθεση των μελισσών σε δηλητήρια (ψεκασμοί γειτονικών καλλιεργειών)
• Στην προσπάθεια του ο μελισσοκόμος να μη στερηθούν τα μελίσσια του τον Μάιο τις απαραίτητες ποσότητες μελιού, έχει σύμμαχο την ανοιξιάτικη μελιτοέκκριση του πεύκου. Οι εκκρίσεις του «εργάτη» στα πεύκα τον Μάρτιο – Απρίλιο είναι άφθονες και γίνονται ορατές καθώς πέφτουν και μουσκεύουν στο έδαφος, αφού οι μέλισσες δεν είναι σε θέση να τις απορροφήσουν όλες. Το ανοιξιάτικο λοιπόν πευκόμελο, τρέφει τα μελίσσια τον Μάιο και διατηρεί τη δύναμή τους (πληθυσμό και γόνο) για τις σπουδαίες ανθοφορίες, του θυμαριού και άλλων αρωματικών φυτών του Ιουνίου και της μελιτοέκκρισης του έλατου, που ξεκινούν στα τέλη Μαΐου και συνεχίζονται ολόκληρο τον Ιούνιο. Τα δύο αυτά μελισσοκομικά φυτά (θυμάρια και έλατα) συγκεντρώνουν το 50% των μελισσιών της Ελλάδας (προσωπική εκτίμηση).
• Εάν χρειασθεί να τροφοδοτήσει τα μελίσσια του τον Μάιο, ο μελισσοκόμος πρέπει να είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει.
1) Υψηλές δαπάνες για την αγορά ζάχαρης.

2) Σημαντική δαπάνη εργασίας.
3)Την πιθανότητα λεηλασίας. Σιρόπια και πλαίσια με μέλι δεν αφήνονται εκτεθειμένα έστω και για λίγα λεπτά, ιδίως όταν είναι φτωχή η νεκταροέκκριση («δεν βρίσκουν τα μελίσσια νέκταρ»)
4)Την πιθανότητα πρόκλησης σμηνουργίας σε μεγάλο αριθμό μελισσιών του.


Γενικότερα η αποφυγή της δύσκολης αυτής περιόδου (το «κενό» του Μαΐου) όπως το ονομάζουν οι μελισσοκόμοι της Κρήτης), γίνεται έμμεσα. Η μετακίνηση των μελισσιών σε ορεινές περιοχές είναι μία πρακτική που εφαρμόζουν παραδοσιακά οι μελισσοκόμοι της ηπειρωτικής χώρας, ούτως ώστε να έχουν το μελισσοκομείο τους σε «παρατεταμένη άνοιξη», είναι όμως από τις δυσκολότερες μεταφορές.
• Δυνατά (διώροφα συνήθως) και βαριά μελίσσια, υψηλές θερμοκρασίες, μακρινές μεταφορές. Αν σκεφθούμε όμως τις βελτιωμένες συνθήκες των τελευταίων χρόνων (ασφάλτινος ή καλοστρωμένος δρόμος, ευρύχωρα και γρήγορα αυτοκίνητα) σε σύγκριση με αυτές των προηγούμενων δεκαετιών (μεταφορικά ζώα, περπάτημα τη νύχτα και δύο – τρεις ημέρες ταξίδι για 100 – 150 χιλιόμετρα), λέμε «Μάιος είναι και θα περάσει».


                                ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΑ ΦΥΤΑ MAIOY

                              Ανθυλλίδα – Σμύρος – Σμυρνιά

 
Ανθεκτικός θάμνος στις καιρικές συνθήκες και γενικότερα στις καταπονήσεις, όπως πάτημα ή βόσκηση από ζώα, συναγωνισμό με άλλα φυτά, στις άγονες και ακαλλιέργητες περιοχές που ευδοκιμεί. Το ύψος του δεν ξεπερνά τα 50 - 80 εκατοστά και τα στενά πράσινα φύλλα
του περιορίζουν την εξάτμιση του νερού. Έτσι η σμυρνιά είναι φυτό ανθεκτικό στην ξηρασία και στους ανέμους. Τα κίτρινα, ευωδιαστά λουλούδια της είναι πόλος έλξης των μελισσών και αν οι βροχές που προηγήθηκαν της άνθησης ήταν αρκετές, τότε η επιτυχία της ανθοφορίας είναι εξασφαλισμένη. Η αντοχή της ανθοφορίας στις αντίξοες καιρικές συνθήκες, η κλιμάκωσή της από τα χαμηλότερα σε μεγαλύτερα υψόμετρα είναι δυνατόν να κλιμακώσουν την περίοδο άνθησης και πέραν του μηνός. Πάντως ο Ιούνιος είναι ο κυριότερος μήνας εκμετάλλευσής της από τις μέλισσες, η ανθοφορία αρχίζει στα χαμηλά από τον Μάιο. Τον νέκταρ και το μέλι είναι λαμπερό ανοικτόχρωμο κίτρινο με υπέροχο άρωμα. Οι μέλισσες κτίζουν πολλά κεριά στο αλογοθύμαρο, όπως είναι γνωστή η σμυρνιά σε πολλά μέρη (στη Ζάκυνθο την ονομάζουν Τσαρίχα, στην Κάρπαθο Νιάκι) ένα μάλιστα χαρακτηριστικό, ίσως μοναδικό είναι ότι τα φρεσκοκτισμένα κεριά έχουν χρώμα ζωηρό κίτρινο, αντί του συνηθισμένου άσπρου. Θεωρείται και είναι σπουδαίο μελισσοκομικό φυτό, διαδεδομένο σ’ όλη την ηπειρωτική και νησιώτικη Ελλάδα.


 Δημήτρης Τσέλλιος
Γεωπόνος Αναπληρωτής Ερευνητής ΕΘΙΑΓΕ
Διευθυντής Ινστιτούτου Μελισσοκομίας

Τετάρτη 30 Απριλίου 2025

ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΣΕ ΡΟΛΟ ΓΛΥΠΤΗ: ΤΑ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΑ ΕΡΓΑ ΜΙΑΣ ΑΠΡΟΣΜΕΝΗΣ «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ»!!!



Ο Σλοβάκος καλλιτέχνης Tomas Libertiny «συνεργάζεται» με μέλισσες εδώ και 20 χρόνια για την παραγωγή εντυπωσιακών γλυπτών από μελισσοκέρι.

Ο Libertiny, ο οποίος θεωρεί τον εαυτό του ως τον *μαέστρο μίας ορχήστρας μελισσών*, χρησιμοποιεί την τέχνη του για να εξερευνήσει την ομορφιά της φύσης.

Η σειρά του Memento Vivere / Feed Your Head, είναι ένα*σύνολο τριώνγλυπτών* που εμπνεύστηκε από την ιστορία της Σαλώμης στην Καινή Διαθήκη, που ζήτησε το κεφάλι του Ιωάννη Βαπτιστή σε δίσκο.



Αυτή η ιστορία, που συχνά απεικονίζεται στην κλασική τέχνη από ζωγράφους όπως ο Caravaggio, είναι εμφανής στα έργα του Σλοβάκου καλλιτέχνη.

Τα κρανία μελισσών, κατά το ιδεατό του, δείχνουν τι μπορεί να αναγεννηθεί μέσα από τις προσπάθειες της φύσης.


«Ο δίσκος εμφανίζεται περισσότερο ως *τρόπαιο* και ως *σύμβολο*. Η κερήθρα μεγαλώνει στο πιάτο σαν να θέλει να αναγεννηθεί» σημειώνει ο ίδιος ο καλλιτέχνης, που έχει τη βάση του στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας.

«Εάν το κεφάλι έμενε περισσότερο μέσα στην κυψέλη, θα γινόταν πλήρως ανθρώπινο καθώς οι *μέλισσες προσθέτουν συνεχώς υλικό στο πρόσωπο.*
Η τροχιά αντιστρέφεται. Το κρανίο καλύπτεται από σάρκα με τη βοήθεια της φύσης. Είναι "τα καλά νέα" και η συμβολική ανάσταση και ελπίδα» συμπλήρωσε.

Για να μπορέσει να παράξει τα έργα του, ο Libertiny *έφτιαξε ένα κρανίο και το έβαλε μέσα σε μία κυψέλη*. Οι μέλισσες ανέλαβαν τα υπόλοιπα. Η διαδικασία είναι αργή, αλλά το τελικό αποτέλεσμα εντυπωσιακό.

Ενεργώντας σαν ένα είδος καλλιτεχνικού διευθυντή, ο ίδιος κάνει όποιες *αναπροσαρμογές *είναι απαραίτητες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό σημαίνει την προσθήκη κόκκινης χρωστικής. Το κόκκινο επιλέχθηκε ειδικά επειδή οι μέλισσες δεν μπορούν να δουν το χρώμα. Για τον Libertiny, αυτό
προσθέτει στο μυστήριο και δημιουργεί μια νέα, πνευματική διάσταση στο έργο.

Χρειάστηκαν *τρεις ξεχωριστές αποικίες μελισσών*, ολόκληρη την άνοιξη, για να ολοκληρωθεί η σειρά έργων. Για τον Libertiny, η ικανοποίηση έρχεται αποκαλύπτοντας την ανθεκτικότητα της φύσης.

«Το φυσικό κερί μέλισσας είναι ευάλωτο, αλλά ένα από τα πιο ανθεκτικά φυσικά υλικά. Μπορεί να διαρκέσει χιλιάδες χρόνια. Μερικές φορές, οι άνθρωποι που φαίνονται αδύναμοι εξωτερικά είναι οι πιο ανθεκτικές ψυχές που περπατούν ανάμεσά μας.



 

  

 

Κυριακή 27 Απριλίου 2025

Η ΚΗΡΗΘΡΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΕΛΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ!!!

 

Σε κάθε κυψέλη, υπάρχουν οι κηρήθρες ,που είναι ουσιαστικά η φωλιά του μελισσιού.

Στις κηρήθρες οι μέλισσες γεννούν και μεγαλώνουν τα μικρά τους, αποθηκεύουν τη τροφή τους και δραστηριοποιούνται γενικά.

Οι κηρήθρες κτίζονται από το κερί που παράγεται από τους κηρογόνους αδένες των εργατριών μελισσών. Η εργάτρια μέλισσα σε ηλικία 13-16 ημερών μπορεί να συμμετέχει στο κτίσιμο της κηρήθρας. Το κερί είναι αρχικά ένα διαυγές υγρό που στερεοποιείται αμέσως. Το κτίσιμο των κηρηθρών γίνεται σταδιακά από εργάτριες που κτίζουν κατακόρυφα από πάνω προς τα κάτω. Τελικά όλα τα τμήματα ενώνονται μεταξύ τους και έτσι σχηματίζουν μια ομοιόμορφη κηρήθρα.

Οι κηρήθρες αποτελούνται από πολλούς πολύ μικρούς χώρους ενωμένους μεταξύ τους, που ονομάζονται κελιά. Μέσα στα κελιά αποθηκεύονται οι τροφές και εκτρέφεται ο γόνος.

Οι μέλισσες έχουν επιλέξει να κτίζουν εξαγωνικά κελιά. Τα εξαγωνικά κελιά των μελισσών έχουν αποτελέσει αντικείμενο μελέτης, αλλά και θαυμασμού εδώ και χιλιετίες. Τα 6γωνικά κελιά είναι κατασκευασμένα παράλληλα με το μαγνητικό πεδίο της γης, για να μην κυλάει το μέλι, και είναι απόλυτα ισοπαχεί. Τα 6γωνικά κελιά είναι πιο εργονομικά σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο σχήμα, όπως το οκτάγωνο, πεντάγωνο, τρίγωνο ή ο κύλινδρος.

Τα πλεονεκτήματα των 6γωνικών κελιών είναι ότι :

Αξιοποιούν καλύτερα το χώρο,

γίνεται οικονομία στο κερί,

δίνει σταθερότητα και αντοχή στην κυψέλη.

 

Υπάρχουν τριών ειδών κελιά στην κηρήθρα.

Τα εργατικά κελιά : Είναι τα κελιά όπου εκτρέφονται οι εργάτριες μέλισσες. Χρησιμοποιούνται και για την αποθήκευση μελιού και γύρης. Είναι τα πιο μικρά κελιά και τα περισσότερα.

Τα κηφηνοκελιά : Είναι τα κελιά όπου εκκολάπτονται οι βασίλισσες. Είναι τα μεγαλύτερα σε μέγεθος κελιά.

Τα βασιλικά κελιά είναι 3 ειδών :

Βασιλικά κελιά διάσωσης : όταν το μελίσσι προσπαθεί να αντικαταστήσει τη βασίλισσα του που χάθηκε ξαφνικά.

Βασιλικά κελιά αντικατάστασης : όταν το μελίσσι αποφασίζει να αντικαταστήσει την άρρωστη, γερασμένη ή προβληματική βασίλισσα του.

Βασιλικά κελιά σμηνουργίας : όταν το μελίσσι πρόκειται να σμηνουργήσει, δηλαδή να πολλαπλασιαστεί.

Αξιοπερίεργα :

Το κτίσιμο ενός συγκεκριμένου μέρους της κηρήθρας, δεν ολοκληρώνεται ποτέ από τη μέλισσα που το ξεκίνησε !

Ένα κιλό κηρήθρας κρατά έως 22 κιλά μέλι !

Για να παραχθεί 1 κιλό κερί θα πρέπει να καταναλωθούν 8 κιλά μέλι !

Οι κηρήθρες των μελισσών είναι μια κλασσική περίπτωση συμμετρίας στη φύση ! Οι μέλισσες αγαπάνε τα εξάγωνα, είναι άριστοι κτίστες και συνεργαζόμενες φτιάχνουν τις φωλιές τους, τις μοναδικές κηρήθρες τους.

ΓΗ ΟΛΥΜΠΟΥ

 

Σάββατο 26 Απριλίου 2025

ΑΦΕΣΜΟΣ ΚΑΤΑΧΑΜΑ!!!

 

Βλέπουμε σε αυτό το video έναν αφεσμό που προσγειώθηκε στο έδαφος και το πέρασμα τους μέσα στην κυψέλη που τους βάλαμε για να μπουν.

 

Παρασκευή 25 Απριλίου 2025

ΧΡΥΣΟ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΣΗ!!!


Μια ομάδα φοιτητών από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο του Ισραήλ, κέρδισε χρυσό βραβείο σε διεθνή διαγωνισμό συνθετικής βιολογίας που πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (iGEM) για την ανάπτυξη μελιού χωρίς μέλισσες. Το συνθετικό προϊόν παράγεται από το βακτήριο Bacillus subtilis, το οποίο προγραμματίστηκε στο εργαστήριο, να παράγει "μέλι" και θεωρείται μέλι vegan. Στο διαγωνισμό συμμετείχαν 300 ομάδες από πανεπιστήμια από όλο τον κόσμο.
Οι διοργανωτές δήλωσαν ότι μοιάζει και μυρίζει σαν μέλι αλλά για λόγους ασφαλείας κανείς ούτε οι μαθητές ούτε και οι κριτές γεύτηκαν το τελικό προϊόν!!
Μοιάζει και μυρίζει σαν μέλι, παράγεται από βακτήρια στο εργαστήριο θεωρείται επικίνδυνο και κανείς δεν τολμά να το δοκιμάσει ούτε αυτοί που το φτιάξανε αλλά ούτε και οι κριτές που του απονέμουν το χρυσό βραβείο!!. Ονομάζεται «μέλι» χωρίς να έχει καμιά από τις ιδιότητες του μελιού, καμιά από τις βιολογικές του δράσεις, καμιά ομοιότητα με τα συστατικά του και τις συνεργιστικές τους δράσεις, χωρίς να έχει γίνει καμιά δοκιμή τουλάχιστο σε πειραματόζωα για τις επιπτώσεις στην υγεία και κερδίζει Χρυσό Βραβείο ανάμεσα σε 300 διαγωνιζόμενους. Απλά και μόνο γιατί μοιάζει και μυρίζει σαν μέλι!!
Το προϊόν μπορεί να ονομάζεται «σιρόπι βακτηρίων» αλλά όχι μέλι. Μέλι είναι μόνο το προϊόν που παράγουν οι μέλισσες. Τα άλλα είναι σιρόπια καλαμοζαχάρου, σιρόπια τεύτλων, ιμβερτοποιημένα σιρόπια, σιρόπια vegan, σιρόπια σφενδάμου, σιρόπια βακτηρίων και ότι άλλο φτιαχτεί συνθετικά στο εργαστήριο. Μέλι είναι μόνο το προϊόν που παράγουν οι μέλισσες. Οτιδήποτε άλλο είναι παραπλανητικό . Θα πρέπει να απαγορευτεί νομοθετικά η χρήση της ονομασίας ΜΕΛΙ ή ΑΠΟΜΙΜΗΣΗ ΜΕΛΙΟΥ σε οποιοδήποτε προϊόν το οποίο δεν παράγεται από μέλισσες. Οι μελισσοκόμοι διώκονται εάν ονομάσουν το προϊόν τους ΑΓΝΟ ή ΦΥΣΙΚΟ ΜΕΛΙ και τα σιρόπια βακτηρίων ονομάζονται μέλι και βραβεύονται.

Andreas Thrasyvoulou

Δευτέρα 21 Απριλίου 2025

ΜΕΛΙΣΣΑ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΙΑ!!!


Όλες οι παραδόσεις των λαών συνδέουν τη μέλισσα με τις δραστηριότητες του ανθρώπου στην αναζήτηση της τροφής του ως μέσο επιβίωσης αλλά και ως αντικείμενο λατρείας και κυρίως μέσο μίμησης. Η μελισσοκομία έχει μια εκπληκτική ιστορία, που δεν γνωρίζει όρια ή διαφορές. Ο πανανθρώπινος θαυμασμός απέναντι σε αυτό το μικρό έντομο είναι γνωστός. Σε αυτό το κείμενο, θα επιχειρηθεί μια σύντομη ανασκόπηση της θέσης της μέλισσας στις μεγαλύτερες θρησκείες (Χριστιανισμός, Μωαμεθανισμός, Ιουδαϊσμός, Βουδισμός και Ινδουισμός).

Της Μαρίας Δ. Δρούλου, θεολόγου-μελισσοκόμου

Χριστιανισμός
 
 
Στην Καινή Διαθήκη δεν υπάρχει αφθονία χωρίων σχετικά με τη μέλισσα. Το άγριο μέλι αναφέρεται ως τροφή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου (Ματθ.3,4 , Μαρκ. 1,6). Ενώ στο Λουκά (24, 41-42) αναφέρεται η κηρήθρα ως αγαθό που καταναλώνεται από τον αναστηθέντα Χριστό. Στην καθημερινή ζωή των χριστιανών, τα πρώτα χρόνια, παρατηρείται μια αναζήτηση προτύπων ζωής μέσα από τη φύση. Η μέλισσα έχει εξέχουσα θέση. Τα φυσικά χαρακτηριστικά του εντόμου όπως η εργατικότητα, η υπακοή, η πειθαρχία, ο καταμερισμός ρόλων, η αυστηρή οργάνωση, αλλά κυρίως η αγνότητα, όπως πίστευαν, αποτελούσαν πρότυπα αρετής, μίμησης και ηθικών παραινέσεων.

Στο έργο του Μεγάλου Βασιλείου «Εις την Εξαήμερον Ομιλία«, αναδεικνύεται η αντιφατική σχέση μεταξύ του μικρόσωμου οργανισμού του εντόμου και του δυναμικού του χαρακτήρα, διαπνεόμενου από τη σοφία των δραστηριοτήτων του. Το σχήμα σωματικής αδυναμίας και πνευματικής ρώμης προβάλλεται ως μέσο μίμησης στους χριστιανούς. Επίσης, ένα άλλο ενδιαφέρον λογοτεχνικό σχήμα που προβάλλεται από τον Μ. Βασίλειο, είναι η παρομοίωση ηδύ μέλι για τις θεϊκές ρήσεις και ο χαρακτηρισμός της θεϊκής σοφίας ως μελίρρυτης. Αυτή η παρομοίωση θα χρησιμοποιηθεί ευρύτατα και στην υμνολογία.

Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, εξυμνεί τα όντα ως δημιουργήματα θαυμαστά, του Θεού. Αφιερώνει πολλά χωρία για να εγκωμιάσει τη σοφία των μελισσών, το φιλόπονον και και φίλεργων του εντόμου. Αναφέρεται επίσης με θαυμασμό στην αρχιτεκτονική των κηρήθρων. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, χρησιμοποιεί συμβολικές εκφράσεις έχοντας ως πρότυπο τη μέλισσα, θαυμάζει τη μέλισσα όταν τσιμπώντας κάποιον με το κεντρί της, εκείνη πεθαίνει ταυτόχρονα. Τα πιο σημαντικό όμως για το μελετητή μελισσοκόμο, είναι ότι έχουμε αναφορές πρακτικών που γίνονταν στα μελισσοκομεία της εποχής του. Οι μελισσοκόμοι για να προσεγγίσουν τις μέλισσες, θυμιατίζουν πριν προχωρήσουν στην κυψέλη για να πράξουν το έργο τους. Προτρέπει τους ανθρώπους να έχουν τη ψυχή τους καθαρή όπως την κυψέλη, για να δεχτούν τη χάρη του Αγίου Πνεύματος.

Στον Ευστάθιο Θεσσαλονίκης έχουμε περιγραφή των βασικών λειτουργιών του εντόμου , το πιο ενδιαφέρον όμως από μελισσοκομικής πλευράς είναι η αναφορά και περιγραφή εγκατάστασης σμήνους μελισσών μέσα σε σπηλιά και η συλλογή αγριόμελου. Ο Γρηγόριος Νύσσης, παρομοιάζει το ποίμνιο με σμήνος μελισσών .Παρατηρείται ένας συσχετισμός της μέλισσας με τη μετά θάνατο ζωή. Σύμφωνα με τον Άγιο, οι μέλισσες ανήκουν στην κατηγορία ελάχιστων όντων που είναι ζώντα αλλά μη αναπνέοντα. Το κερί, σύμφωνα με τον άγιο πατέρα, συμβολίζει την ψυχή μας, η οποία πρέπει να είναι καθαρή όπως το φως και να καίει σαν τη φωτιά από τη λαχτάρα της για το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος.

Παράλληλα με τους Πατέρες της Ορθόδοξης Εκκλησίας, έχουμε αναφορές και στους βίους των αγίων. Μερικές φορές δεν χρησιμοποιούνται μόνο ηθικοπλαστικά αλλά και δαιμονοποιούνται. Στο Βίο του Αγίου Νίκωνος Μετανοείτε, όπου ένα άγριο σμήνος μελισσών, κατειλημμένο από δαιμονικό πνεύμα, επιτίθεται σε εργάτες που χτίζουν ναό. Με επέμβαση θαυματουργή του Αγίου, οι εργάτες σώζονται. Τον 7ο αιώνα ο Άγιος Ιωάννης ο Ελεήμων, διέθετε κυψέλες , πιθανόν οριζόντιου πήλινου κυλινδρικού τύπου , τις οποίες τις ονοματίζει κεράμια. Χαρακτηρίζει το ακάπνιστο μέλι ως ανώτερο ποιοτικά. Ο Άγιος Φιλάρετος ο Ελεήμων, είχε τεράστια περιουσία, στην οποία περιλαμβανόταν και 250 βούτια μελισσών. Ο Άγιος δώρισε την περιουσία του στους φτωχούς , μαζί και τις 250 κυψέλες. Τιμάται ιδιαίτερα από τους μελισσοκόμους, θεωρείται προστάτης τους. Υπάρχει και μια Ευχή μελισσίων (εκ παλαιού αγιασματαρίου) όπου ακόμη και σήμερα τη διαβάζουν κάποιοι ευσεβείς μελισσοκόμοι προσεγγίζοντας το μελισσοκομείο τους, πριν αρχίσουν τις εργασίες. Μέσα στην ευχή αναφέρεται και ο άγιος Φιλάρετος: Ως ευλόγησας και επλήθυνας τον μελισσώνα του δικαίου σου Φιλαρέτου, ευλόγησον και τα μελίσσια ταύτα…

Στο Βυζάντιο, η μελισσοκομία, άκμασε περισσότερο στη μοναχική ζωή. Όχι μόνο γιατί ήταν μέσο επιβίωσης του μοναστηριού, αλλά και γιατί είχε μεγάλη προστασία από το κράτος. Οι μεγαλομελισσοκόμοι της εποχής εκείνης ήταν μόνο οι γαιοκτήμονες και τα μοναστήρια. Η κατοχή μελισσοκομίου ανήκε στα αξιομνημόνευτα περιουσιακά στοιχεία μιας μονής. Ήταν πολύ σημαντικό να διαθέτει προϊόντα για τη λειτουργία της, κυρίως κεριού. Παρατηρείται πως δεν γινόταν κατανάλωση μελιού στα μοναστήρια. Το μέλι το έδιναν σε φτωχούς ή το πουλούσαν. Τους ενδιέφερε περισσότερο η παραγωγή κεριού.


Σήμερα, συνεχίζουν αρκετοί ιερείς και μοναχοί να ασχολούνται με τη μελισσοκομία. Μάλιστα μέσα στις δραστηριότητες των μονών δεν έχει ενταχθεί μόνο η παραγωγή μελιού και κεριού, αλλά και η παραγωγή κηραλοιφών και πρόπολης.

ΜΩΑΜΕΘΑΝΙΣΜΟΣ

Στο Κοράνιο, δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας ότι πολλά κεφάλαια, sūra, του Κορανίου έχουν ως τίτλο τους ονόματα ζώων: ο Ελέφαντας (sūra:105), η Αγελάδα (2), η Μέλισσα (16), τα Μυρμήγκια (27) και η Αράχνη (29), γεγονός που καταδεικνύει τη σπουδαιότητά τους και την αναγνώρισή τους απ` τον Θεό ως κατοίκων ή μάλλον συνιδιοκτητών της γης, αλλά και κατοχυρώνει τουλάχιστον ένα minimum δικαιωμάτων γι` αυτά. Η σούρα 16 που έχει ως επικεφαλίδα « Η Μέλισσα», συγκεκριμένα αναφέρει: « Κι έχει εμπνεύσει ο Κύριός σου στις μέλισσες: «Να οικοδομήσεις κελιά στα βουνά και στα δέντρα και σε ό,τι φτιάχνουν οι (ανθρώπινες) από κατοικίες .Έπειτα να τρώγετε απ’ όλα τα φρούτα (της γης) και να βρίσκετε με επιδεξιότητα τους ευρύχωρους δρόμους του Κυρίου σου» .Βγάζει από τα σπλάχνα της ένα ποτό – με διαφορετικά χρώματα- , που είναι θεραπευτικό για τους ανθρώπους. Πραγματικά, σε αυτό υπάρχει σημείο για εκείνους που σκέφτονται» (16, 68-69).

Οι αγαπημένες τροφές του Προφήτη ήταν το μέλι, ελαιόλαδο, λάδι και ξύδι.

Ο Ibn al-Qayyim είπε σχετικά με την περιγραφή του παραδείσου και αυτά που περιέχει: Και αν ρωτάς για τα φρούτα του, είναι πιο μαλακά από το βούτυρο και πιο γλυκά από το μέλι… Και αν ρωτάς σχετικά με τα ποτάμια του, τότε υπάρχουν ποτάμια από γάλα που η γεύση τους δεν αλλάζει, ποτάμια από κρασί που είναι νόστιμα για αυτούς που το πίνουν, ποτάμια από μέλι που είναι αγνό και ποτάμια από νερό φρέσκο.

ΙΟΥΔΑΙΣΜΟΣ

Οι μέλισσες αντιμετωπίζονται πολύ θετικά από τον Ιουδαϊσμό. Υπάρχει πληθώρα αναφορών στη μέλισσα στις Ιουδαϊκές γραφές. Ο σεβασμός του εβραϊκού λαού απέναντι σε αυτό το έντομο δεν οφείλεται μόνο στα προϊόντα παραγωγής του , αλλά κυρίως στην αξιοσημείωτη κοινωνική τους δομή.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το πέμπτο βιβλίο της Τορά (Torah) ονομάζεται Devarim, αρχίζει με τα λόγια του Μωυσή «Eileh hadevarim…”. Ωστόσο όμως, σύμφωνα με τα Mιντράς, τα οποίο είναι ένα μεγάλο σώμα ραββινικού υλικού που προέρχεται από κηρύγματα, η λέξη devarim δε διαβάζεται έτσι ώστε να σημαίνει «Λόγια», αλλά, devorim, που σημαίνει μέλισσες. Η εξαιρετική και ασυνήθιστη φύση των μελισσών είναι ο λόγος που τα Mιντράς υποστηρίζουν ότι η λέξη devarim αναφέρεται στις μέλισσες.

«Όπως με τη μέλισσα, της οποίας τα παιδιά οδηγούνται από αυτήν, έτσι και το Ισραήλ οδηγείται από το δίκαιο και τους προφήτες»(Midras 1;795).

Σύμφωνα με τον Etz Yosef –μελετητή του Midras- : όπως οι μέλισσες ακολουθούν τη βασίλισσα τους, έτσι κάνουν και με το Ισραήλ.

Οι μέλισσες ζουν σε μια ιεραρχική κοινωνία, με επικεφαλή την Βασίλισσα, αυτό ακριβώς συμβολίζει την ιουδαϊκή κοινωνία, , στην οποία υπάρχει ιεραρχία και οι άνθρωποι ακολουθούν τους καθοδηγητές τους , οι οποίοι είναι βασιλιάδες, προφήτες, ή μελετητές της Τορά. Και όπως οι μέλισσες, πετυχαίνουν εκπληκτικά πράγματα εξαιτίας της οργανωμένης δομής τους, έτσι και οι Εβραίοι, είναι σε θέση να πετύχουν εκπληκτικά πράγματα.

Ενδιαφέρουσα είναι η άποψη πώς η μέλισσα πήρε το όνομά της. Ονομάζεται devorah εξαιτίας του ήχου της που μοιάζει με είδος επικοινωνίας. Άλλοι πιστεύουν ότι η μέλισσα πήρε το όνομά της λόγω της φύσης της να ακολουθεί την κατεύθυνση ενός ηγέτη- dover σημαίνει κατευθύνω, ενώ davar ηγέτης.

Τέλος, η εβραϊκή λέξη για τη μέλισσα –Devorah-, είναι το όνομα δύο σπουδαίων γυναικών που αναφέρονται στην Τορά: η πρώτη είναι η τροφός της Ρεβέκκας, και η άλλη, είναι η προφήτης η οποία διοίκησε και δίδαξε το εβραϊκό λαό για 40 χρόνια(1107- 1067 π.Χ). Για ποιο λόγο είναι τόσο σημαντική η μέλισσα ώστε αυτές οι δύο γυναίκες πήραν το όνομά τους από αυτήν; Συνοψίζοντας λοιπόν, σύμφωνα με το Midras:

Όπως οι μέλισσες συρρέουν πίσω από ένα ηγέτη, έτσι και οι Εβραίοι καθοδηγούνται από τους βασιλιάδες, τους προφήτες και τους σοφούς.
Όπως το κεντρί της μέλισσας είναι επικίνδυνο αλλά το μέλι της είναι πικρό, έτσι και η Τορά, φέρνει πίκρα σε αυτούς που δεν την ακολουθούν και γλυκιά ζωή σε αυτούς που βαδίζουν σύμφωνα με αυτή.
Όπως η φύση της μέλισσας είναι να συλλέγει γύρη και νέκταρ για τους άλλους, έτσι και οι Εβραίοι μοχθούν να ακολουθήσουν την Τορά, όχι για δικό τους όφελος , αλλά για να ευχαριστήσουν το Θεό.

ΙΝΔΟΥΙΣΜΟΣ- ΒΟΥΔΙΣΜΟΣ

Σε αυτές τις θρησκείες το μέλι και η μέλισσα χαίρουν θαυμασμού και εκτίμησης.
Στο διάσημο ινδικό βιβλίο Ajur Ved υπάρχει μια συνταγή για ένα ελιξίριο το οποίο
μπορεί να παρατείνει το μέσο όρο ζωής. Μια συνταγή ενός τέτοιου ιατρικού ποτού που
αποτελείται από το γάλα και το μέλι έχει επιζήσει μέχρι τους χρόνους μας. Στις ιερές βέδες (ινδουιστικά θρησκευτικά βιβλία) αναγράφεται ότι το ποτό των θεών παρασκευαζόταν από μέλι και ήταν φάρμακο για όλες τις ασθένειες

Ο Κρίσνα συχνά παρομοιάζεται με μέλισσα που πίνει το νέκταρ από τα χείλη των κοριτσιών.


Στο βουδιστικό βιβλίο Σούτρα Πιτάκα αναφέρεται: «..όπως η μέλισσα παίρνει το μέλι από το λουλούδι και πετάει μακριά χωρίς να πειράξει την ομορφιά και το άρωμα του, έτσι περιπλανιέται ο σοφός σε αυτή την ζωή..».Επίσης, Στη Βουδιστική φαρμακολογία το μέλι θεωρείται ιδανική θεραπεία για την παράταση της ζωής πνεύματος και σώματος.


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-ΠΗΓΕΣ-ΙΣΤΟΤΟΠΟΙ
Η ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ,  Αδελφότης Θεολόγων Η Ζωή, Αθήνα, 1994
Το Ιερό Κοράνιο, μτφρ. Φιλολογική ομάδα Κάκτου, εκδ. Κάκτος, Αθήνα , 2008.
Βασιλείου του Μεγάλου, επισκόπου Καισαρείας, Εις την Εξαήμερον, Ομιλία Γ΄: Περί του στερεώματος PG 29, 51-76 και Ομιλία Η΄PG 29, 187-206.
Γρηγορίου Νύσσης, Περί Ψυχής , Λόγος Α΄, PG 45, 187-222
Γρηγορίου του Ναζιανζηνού, αρχιεπισκόπου Κων/πόλεως, Εις την Καινήν Κυριακήν , Λόγος ΜΔ΄.PG 36, 607-622.
Ευσταθίου επισκόπου Θεσσαλονίκης, Εγκώμιον εις τον Οψικιανόν άγιον Φιλόθεον, PG 136, 141-162.
Ιωάννου Αρχιεπισκόπου Κων/πόλεως, του Χρυσοστόμου:
– Περί Παρθενίας, PG 48, 533-596
– Ομιλία ΙΕ΄, PG 62, 105-112
– Ομιλία ΙΣΤ΄, PG 63, 671-678
Συναξαριστής Δεκεμβρίου της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος, εκδ. Αποστολικής Διακονίας.
Caroline Rhys Davids , Βουδισμός, Εκδ. Ελληνική παιδεία, Αθήνα, 2008.
Ηλίας Αναγνωστάκης, Άγριο και οικόσιτο μέλι στους μεσοβυζαντινούς Βίους Αγίων: θέματα παρασκευής, συλλογής και κατανάλωσης.
«Beekeeping in the Mediterranean from antiquity until today: historical findings and current issues».INTERNATIONAL SYMPOSIUM,Οκτώβριος 9-11, 2014,Σύρος, Περιλήψεις Συνεδρίου.
L. Ryden, The life of St Philaretos the Merciful, Upsala, 2002.
Ο. Λαψίδης, Ο εκ Πόντου Όσιος Νίκων Μετανοείτε (κείμενα-σχόλια), Αθήνα, 1980.
http://agiosfilaretos.gr
http://www.islam.gr
http://shantala.gr
http://www.rationalistjudaism.com
http://chabad.org
http://bible.ort.org